Voor mensen werkzaam in de zorg, welzijn en hulpverlening inmiddels gesneden koek. De overheid wil graag de zorg dichterbij de burger zelf (laten) organiseren. In de buurt, in de wijk met de hulp van familie en vrienden, met de ondersteuning van vrijwilligers en in een uiterst geval door een professional moet de hulp, zorg of ondersteuningsvraag van de burger worden vormgegeven. De burger zelf heeft in dat proces een cruciale en bepalende rol. Zij zijn als het ware de regisseur van het eigen zorgtoneel. Uitgangspunten voor deze ‘kanteling’ zijn de bezuinigingen en de Transities. Transities van Jeugdzorg naar de lokale gemeenten, de transitie van AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) naar de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) en de Participatiewet (Werk en Inkomen). Ingeboekte bezuinigingen voor deze 3 Transities al bijna 3 miljard. Kortom, een aardverschuiving binnen Zorg- en Welzijnsland. Over de bezuinigingen kan gezegd worden dat het nodig is dat we in Nederland allemaal op elk terrein van ons leven een stap terug moeten. Wat me wel opvalt is dat ik over die bezuinigingen niet of nauwelijks iets terug hoor als het gaat over die burgerparticipatie. Het lijkt slechts voort te komen uit een frisse, volstrekt objectieve en hernieuwde kijk op onze samenleving. We hebben met elkaar geconstateerd dat we teveel ‘pamperen’ en de, door de na-oorlogse generatie opgebouwde,  verzorgingsstaat is ‘’een u roept en wij draaien’ samenleving geworden. Bij de vraag om een rollator,  krijg je er gratis een set nieuwe banden, op kleur gespoten velgen en bijpassen pluutje bij. Kortom we hebben de burger veel te veel verwend en er zijn veel te veel professionals die zich storten op 1 hulpvraag. Terug naar af met z’n allen. We moeten weer leren om te zien naar elkaar, we moeten bijspringen als zorgzame buurman als de buren geen mogelijkheid meer zien om de eigen tuin te verzorgen, we moeten bijspringen als dochter als moeder revalideert van een nieuwe heup en nog wat onhandig en onstabiel door de woonkamer strompelt, we moeten de verstandelijk beperkte jongen van tegenover helpen in het voeren van een goeie financiële hushouding. Het liefst zoveel mogelijk door mantelzorgers (kinderen of andere familieleden) en vrijwilligers en bij hoge uitzondering door de inzet van een buurt- of wijkteam die door een klein aantal professionals wordt bemenst en waarvan er 1 de zorg coördineert waarbij opnieuw de burger koning is. Kortom, prima uitgangspunten die een op een toepasbaar lijken op het gebod van Jezus: Heb je naaste lief als jezelf. En een deel daarvan is ook terecht. Het is meer dan goed dat we oog hebben voor onze naaste. Het is goed als we echt weer samen-leven en burgers zicht geven op de eigen keuzemogelijkheden en kracht. Maar dan moet de overheid wel wat terug doen. Dan moet de overheid gaan participeren en compenseren. Dan moet die doorgeschoten bureaucratie een flinke stap terug doen en moet het mes heel flink in de ambtenarij op welk niveau dan ook. Want het lijkt me logisch dat bij een terugtredende overheid er feitelijk ook minder overheid nodig is.

Dan moeten we stoppen met die overspannen en perverse prikkels van een economische moloch die roept dat we allemaal moeten werken, geld verdienen en ons van alle materiele luxe moeten voorzien. Dan moet de welvaartsgeilheid worden teruggebracht naar ‘wat nodig is’ proporties en moet de overheid compenseren als de burger haar primaire taak als ouder of partner door die druk niet meer essentieel kan uitvoeren. Dan gaan we praten over OVERHEIDSPARTICIPATIE want volgens mij is het nog steeds zo dat de overheid ten dienste staat van de burgerij en niet andersom. En als we met die zogenaamde participatiesamenleving de kans lopen dat een onaanvaardbaar aantal kwetsbaren in de samenleving aan de rand van dat ideaalbeeld gaan verkeren, verwacht ik dat elke zichzelf christen noemende politicus op de barricade verschijnt en zich niet primair afvraagt wat dat eventueel met zijn eigen politieke carrière of de stemming van de nietszeggende achterban doet.

Bram